Z cyklu “Przepis na lekcję”
Odcinek 11.
Odwróć na zewnątrz

Najbardziej lubię te ćwiczenia, których możliwości stopniowo odkrywam sama. I okazuje się, że jest ich znacznie więcej, niż początkowo myślałam. Tak było nie tylko z opisywanym już „Odkryj etykietę”, ale i z „Odwróć na zewnątrz”. Najkrócej rzecz ujmując, ćwiczenie polega na odkrywaniu przez uczniów treści, ukrytej z drugiej strony interaktywnego prostokąta.

Pierwsze skojarzenie – fiszki do nauki języka obcego: małe karteczki, kartoniki, na których z jednej strony piszemy słowo w języku polskim, z drugiej – odpowiednik w języku obcym. To pierwsze skojarzenie sprawiało, że jako polonistka dość długo omijałam ćwiczenie „Odwróć na zewnątrz”. Niesłusznie. Okazało się bowiem, że oferuje znacznie więcej. Sprawdźmy zatem co!

Składniki:

• SMART Notebook lub SMART Learning Suite Online (https://suite.smarttech.com/login),
• Ćwiczenie “Odwróć na zewnątrz”,
• tablica interaktywna lub monitor SMART,
• dodatkowo: urządzenia uczniowskie (niewymagane).

Przygotowanie:

SMART Notebook

• Uruchom program SMART Notebook (SN, wersję 16 lub nowszą; aktualna to 19).
• Kliknij na ikonkę ĆWICZENIA a następnie wybierz “Odwróć na zewnątrz”.
• Dodaj tekst lub obraz, który będzie od razu widoczny (na górze naszych „kartoników”), oraz ten, który będzie ukryty.
• Jeśli chcesz dodać obraz, zdjęcia muszą być wcześniej zapisane na komputerze.
• Kliknij “Dalej”.
• Wybierz motyw.
• Kliknij „Zakończ”.

SMART Learning Suite Online:

• Wejdź na SMART Learning Suite online (SLS). Jeśli jesteś tu pierwszy raz, zarejestruj się (wybierz “Sing up for free”). Nie musisz uzupełniać długich formularzy, wystarczy, że masz konto Google lub Microsoft.
• Po zalogowaniu się kliknij na zielony prostokąt.
• Teraz spośród trzech możliwości wybierz “Game based activities”.
• Ukażą się ćwiczenia, gry, które możesz tworzyć w SLSO. Kliknij na “Flip out”
• Uzupełnij ćwiczenie swoją treścią. Załaduj obraz zapisany wcześniej na komputerze lub dodaj tekst.
• Kliknij „Next”, wybierz motyw, a następnie „Finish”.
• Teraz kliknij “Finish Editing” w lewym górnym rogu. Możesz też nazwać ćwiczenie (w polu obok).
• Aby wyświetlić zadanie uczniom na tablicy, kliknij na napis “START”, znajdujący się na miniaturce ćwiczenia. 
• Uczniowie mogą wyświetlić ćwiczenie na swoich urządzeniach. Wyświetl uczniom dane do logowania – kliknij na ikonkę dwóch ludzików, a następnie na strzałkę.
• Uczniowie wpisują w okno przeglądarki internetowej adres hellosmart.com, wybierają „Join as a guest”, następnie piszą kod i swój nick. Gdy nauczyciel uruchomi grę (kliknie „START”), pojawi się ona również na ekranach uczniów.

Wskazówki

Ćwiczenie znakomicie sprawdzi się na lekcjach języka obcego. Warto jednak wykorzystać fakt, że kafelki można dowolnie przesuwać, a po planszy pisać. Dzięki temu „Odwróć na zewnątrz” to coś więcej, niż interaktywne fiszki.

Uniwersalne

• Gra polega na odsłanianiu treści, ukrytej z drugiej strony interaktywnej karty. Najbardziej oczywistym sposobem wykorzystania ćwiczenia jest poproszenie uczniów, by odgadli, co znajduje się z drugiej strony karty (definicja, słowo w języku obcym, wynik zadania matematycznego itd…) a następnie dotknęli ją, by sprawdzić odpowiedź.
• Możemy wylosować, kto podejdzie do tablicy, wybierając kapelusz (ikonka gwiazdki z prawej strony ćwiczenia), a następnie wpisując imiona uczniów).
• Karty można przesuwać, układając je w odpowiedniej kolejności. Dzięki temu zyskujemy możliwość układania wydarzeń w kolejności chronologicznej, liczb w porządku rosnącym lub malejącym, wyrazów w kolejności alfabetycznej itd…
• Po ćwiczeniu można pisać! Uczniowie bądź nauczyciel/ka zapisują dodatkowe informacje na tablicy/monitorze pisakiem.
• Na planszy mieści się 15 prostokątów, ułożonych w 3 szeregi po 5. Możemy jednak przygotować ich więcej – program część z nich ułoży w stos kart. Będziemy mogli je wykorzystać, gdy przesuniemy odkryty kafelek na miejsce „Odrzucenia” (zob. fot. poniżej).

Matematyka

• Na jednej stronie piszemy działania matematyczne, na drugiej (ukrytej) wyniki. Uczniowie rozwiązują zadania, sprawdzają odpowiedzi.
• Wykorzystajmy fakt, ze po ćwiczeniu można pisać! Przygotujmy nieco mniej elementów (np. 6), by zostawić miejsce na notatki i na swobodne przesuwanie kart. Przed odsłonięciem drugiej strony karty, uczniowie zapisują wynik na tablicy.
• Urozmaicimy ćwiczenie, jeśli ułożymy karty parami i poprosimy o wstawienie znaku mniejszości lub większości.
• Możemy poprosić uczniów o ułożenie kart z wynikami/działaniami według odpowiedniej kolejności – rosnąco lub malejąco.

Język polski

• Plan wydarzeń – z jednej strony wydarzenie, z drugiej (zakrytej) numer.
• Karty z trudnościami ortograficznymi (przodem do góry obrazki lub wersja z wykropkowanymi trudnościami).
• Wyrazy do ułożenia w kolejności alfabetycznej.
• Cytaty z lektur i źródła. Znakomite przed egzaminem ósmoklasisty.
• Fragmenty utworów poetyckich, zawierających środki stylistyczne, a na odwrocie karty –  nazwy zidentyfikowanych środków stylistycznych.

Edukacja wczesnoszkolna

• Karty ortograficzne.
• Działania matematyczne, w tym porównywanie liczb (przesuwamy karty i piórem piszemy odpowiedni znak).
• Tabliczka mnożenia.
• Edukacja przyrodnicza – fotografie kwiatów i ich nazwy.
• Wykorzystanie tylko jednej strony kart – drugą („tyłem do góry”) możemy uzupełnić tą samą ilustracją. Na stronie zewnętrznej piszemy sylaby, uczniowie układają z nich wyrazy. Podobne ćwiczenie możemy przygotować z samych liter.

Możliwości jest naprawdę bez liku… To, jak wykorzystamy ćwiczenie „Odwróć na zewnątrz”, zależy tylko od nas! Warto spróbować!

Magdalena Krupińska