1. Co to jest wizualizacja?
Nauczyciel wykorzystując komputer w swojej pracy otrzymuje do ręki narzędzie, które pozwala na dużą łatwość operowania obrazem, co daje elastyczność w przygotowaniu materiału do zajęć lekcyjnych. Dzięki wideoprojektorom i tablicom interaktywnym nauczyciel może pokazać przygotowane ilustracje swoim uczniom. A jak wiadomo jeden obraz zastępuje 100 słów. Pozwala to uczniom na lepsze zrozumienie poznawanych problemów, faktów, zjawisk przyrodniczych, pojęć , idei itp.
Podejmując się próby podania definicji tego pojęcia można podać za Januszem Warszewskim[1], że wizualizacja jest dowolnym sposobem (dowolną techniką) tworzenia obrazów, wykresów, animacji w celu przekazania informacji, wiadomości. Wizualizacja jest bardzo efektywnym sposobem przedstawiania, prezentowania konkretów ale także pojęć abstrakcyjnych.
Przekazywanie treści przy pomocy obrazów (wykresów, animacji).
Wizualizacja edukacyjna – wizualizacja tego o czym się naucza.
2. Jakie są zalety stosowania wizualizacji?
Tak przygotowana lekcja staje się bardziej atrakcyjna dla uczniów. Takich możliwości nie daje np. tradycyjna tablica kredowa, czy tablica sucho ścieralna, lub ilustracja pokazywana wszystkim uczniom w książce. Ponadto pozwala to na równoległe oddziaływanie na wiele zmysłów co daje wymierne efekty w szybkim i efektywniejszym przyswajaniu wiedzy. Mapy koncepcyjne, obrazy i grafiki pomagają wzrokowcom lepiej wyrazić i zrozumieć idee. Uzyskujemy większe zainteresowanie uczniów.
3. Czym jest tablica interaktywna?
Po podłączeniu tablicy interaktywnej do komputera z wideoprojektorem i skierowaniu wyświetlanego obrazu na powierzchnię tablicy nauczyciel i uczniowie widzą duży obraz i mogą sterować pracą komputera stojąc przy tablicy. Palec zastępuje mysz komputerową. Na przykład podwójne puknięcie w powierzchnię tablicy na odpowiednią ikonę uruchamia wybrany program tak jak dwukrotne kliknięcie myszką komputerową. Tablica jest z jednej strony dużym ekranem komputerowym, zaś z drugiej zastępuje takie urządzenia wejścia jak mysz komputerowa, czy klawiatura. Oczywiście taka tablica potrafi to samo co inne tablice – czyli mamy możliwość pisania cyfrowym atramentem po wyświetlanych obrazach. Najważniejszą zaletą jest to, że wszystko co dzieje się na powierzchni tablicy możemy zapisać. W przypadku tradycyjnych tablic ich powierzchnia zostaje w końcu zapisana i niestety musimy naszą pracę usunąć aby móc kontynuować zajęcia. Tu mamy prawie nieskończoną możliwość zapisywania zawartości kolejnych tablic. Tak zapisany materiał możemy wysłać uczniom po lekcji. Słuchacze skupiają się nad sednem problemu, a nie na przepisywaniu tekstu z tablicy.
4. Zalety stosowania tablicy interaktywnej:
- równoległe oddziaływanie na wiele zmysłów pozwala na szybkie i efektywne przyswajanie wiedzy,
- lepsze zrozumienie poznawanych problemów i faktów,
- łatwość operowania obrazem daje nauczycielom dużą elastyczność w przygotowaniu materiału do zajęć bez względu na stosowaną metodę nauczania,
- mapy koncepcyjne, obrazy i grafiki pomagają wzrokowcom wyrazić i zrozumieć idee,
- większe zainteresowanie uczniów,
- wykorzystanie technologii informacyjnej i komunikacyjnej w procesie nauczania ze wszystkimi jej możliwościami bez konieczności przechodzenia do pracowni komputerowej,
- nauczyciel nie jest „schowany” za komputerem (centralną postacią nie jest maszyna, ale pedagog sterujący procesem nauczania),
- wykorzystanie technologii informacyjnej i komunikacyjnej osiągane jest dzięki zastosowaniu tylko jednego komputera z wideoprojektorem i tablicy interaktywnej,
- stosowanie ćwiczeń interaktywnych,
- możliwość wykorzystania w czasie zajęć dowolnych programów uruchamianych na komputerze (w tym programów edukacyjnych, a szczególnie multimedialnych).
5. Czym są ćwiczenia interaktywne?
Wyjątkową właściwością tablic interaktywnych jest możliwość przygotowania dla uczniów ćwiczeń interaktywnych. Pozwalają one uczniom wchodzić w fizyczne interakcje z wyświetlanym na powierzchni tablicy materiałem poprzez przesuwanie liter, cyfr, słów, obrazów i tym podobnych za pomocą swoich rąk. Daje to słuchaczom nowe dynamiczne doświadczenia i zmienia styl nauczania. W czasie lekcji nauczyciel nie podaje uczniom informacji i gotowych sposobów na rozwiązanie problemów, ale ukierunkowuje ich pracę na samodzielne poszukiwanie odpowiedzi poprzez wykonanie przygotowanych ćwiczeń. Tablica interaktywna wspiera wymagania związane z wizualnym i kinestetycznym wariantem procesu uczenia się.
Najprostszym i najczęstszym pomysłem na przygotowanie ćwiczeń interaktywnych jest porządkowanie informacji. Jako przykład można podać przyporządkowanie pojęć do ich definicji, uporządkowanie elementów w zbiorach, wstawienie brakujących wyrazów w zdaniu itp. Co ważniejsze uczniowie dzięki tym zadaniom mogą wykonać działania, których nie udałoby się zrealizować w rzeczywistości lub jest to mało prawdopodobne. Jako przykład można podać ćwiczenie polegające na badaniu właściwości poszczególnych metali ułożonych w szeregu reaktywności (szereg napięciowy) metali. Eksperyment polega na budowaniu mostu przez rzekę z różnych metali (np. złota, sodu, potasu) i próba przejścia po nim człowieka.
Arkadiusz Stefan
[1] Janusz Warszewski – konsultant Lubelskiego Samorządowego Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lublinie
